Ortaçağ’dan bugüne tanıdık halk şarkıları

Ortaçağ’dan bugüne tanıdık halk şarkıları

“13’üncü yüzyılda Kuzey İtalya’da bir dağ köyünde yaşlı bir çiftçi, kızıyla birlikte yaşarmış. Çiftçi her zaman kötü talihinden yakınır dururmuş. Yıllar geçedursun kız da büyümüş ve çok güzel bir genç kız olmuş. Genç kız, köyün çobanı olan delikanlıya aşıkmış. Ancak yörenin derebeyi, kızı görüp çok beğenmiş ve zorla sarayına götürmüş. Genç kız babasından ve sevgilisinden uzak olmanın üzüntüyle sararıp solmuş, hastalanıp yataklara düşmüş. Saraya çağrılan ünlü hekimlerin hiçbiri de hastalığa bir çare bulamıyorlarmış. Son bir ümitle saraya bir müzik grubu çağırmaya karar vermişler. Genç kızın biraz olsun neşelenerek dertlerini unutmasını umuyorlarmış. Köyün çobanı bunu fırsat bilip müzik grubunun arasına karışarak, saraya girmiş. Grup ‘Saltarello’yu çalarken çoban da genç kızı saraydan kaçırmış. Kız kısa sürede eski sağlığına ve neşesine kavuşmuş, babasının kötü talihi de derebeyine geçmiş. O dönemde bu şarkının sağlık ve iyi şans getirdiğine inanılırmış.”


Saltarello adlı şarkının öyküsünü böyle anlatıyor Ensemble Galatia’nın ezgicileri ve başlıyorlar çalmaya. Karanlık sıfatıyla özdeşleştirilen Ortaçağ’ın çoğunu daha önce hiç duymadığımız şarkılarını söylüyor ve bu şarkıların yüzyıllar öncesinden bugüne taşınan hikayelerini anlatıyorlar. Ancak bir süre sonra Ortaçağ’ın halk şarkılarının tanıdık gelmeye başladığını fark ediyoruz.
Grup adını klasik dönem öncesi müzikleri icra eden gruplara verilen genel isimden (Ensemble) ile Ankara ve çevresinde antik çağda kurulan krallık ve bu krallığın sınırları içinde kalan toprakların adından (Galatia) alıyor. 2003 yılında Ortaçağ şarkılarından bir arşiv oluşturma çabasıyla ilk tomurcuklarını veren Ensemble Galatia, Kaan Bahadır ile Selçuk Dalar’ın bir araya gelmesiyle vücut bulmaya başlıyor.
Yurdanur Aksop, Serkan Özçiftçi ve Senem Gökçe Okullu’nun katılımlarıyla büyüyen ve 1 yıl önce bugünkü halini alan grup, Ortaçağ şarkıları etrafında bir araya gelen 5 kişiden oluşuyor. Ensemble Galatia’nın sahnede görünmeyen diğer kahramanı ise grubun kullandığı enstrümanların yapılmasına önemli katkısı olan Erkan Ketenci

Ensemble Galatia repertuarını öncelikli olarak 10.yy ile 15.yy arasında yazıya ve notaya geçirilmiş kaynaklardan ulaşılan, Avrupa’nın farklı coğrafi bölgelerinde ve farklı sosyal kesimlerince dinlenen ve icra edilen halk müziklerinden oluşturmaya çalışmaktadır. Bu çalışmaya örnek olarak Piae Cantione, Libre Vermell, Cantigas de Santa Maria, Cantigas del Amigo, Carmina Burana, Paris Okulu'na ait troubadour ve trouvere kayıtları gösterilebilir.

Ancak sözlü gelenekle aktarılan ve ya dönem kayıtlarında adı geçen parçaları da repertuarına eklemekte sakınca görmemektedir. Danslar, birçok halk şarkısı, laudalar, sefaradlar, balladlar, bazı meyhane şarkıları, Kelt geleneğinden gelen İrlanda ve İskoç halk müzikleri ve Breton şarkıları tarihlendirilmelerindeki güçlük ve, varsa sözlerindeki olası değişiklikler göz önünde bulundurularak dönemin müzik kültürüne daha geniş bakılabilmesi amacıyla grup repertuarında yer almaktadır.

Grubun repertuarında bulunan şarkıların yazıldıkları diller de yazıldıkları coğrafyaya göre çeşitlilik göstermektedir. Katalan dili, Latince, Langue d'oc, Langue d'oil, eski Almanca, İspanyolca, Arapça ve Judeo-İspanyolca (İspanyol Yahudilerinin kullandığı bir tür İbranice), eski İngilizce, Keltçe bu dillere örnek olarak gösterilebilir.
(www.muzikvadisi.org )